Blockchain teknolojisi merkeziyetsizlik, şeffaflık ve güvenlik gibi özellikleriyle geleneksel sistemlerden ayrılıyor. Ancak her sistemde olduğu gibi blockchain dünyasında da bazı dezavantajlar mevcut. Bu sistemlerin en büyük sınırlamalarından birisi zincir dışındaki (off-chain) verilere doğrudan erişememeleridir. Fakat akıllı kontratlar yalnızca kendi zincirlerindeki verilerle çalışabilirken gerçek dünyadaki olaylara bağlı işlemler yapmak için dış kaynaklardan bilgi almaları gerekir. İşte bu noktada oracle sistemleri devreye giriyor. Blockchain oracle bağlantısı hakkında detaylı bilgi almak için yazımızı detaylı olarak inceleyebilirsin. Oracle’ların önemini anlatmak için ilk olarak oracle ne demek sorusunu cevaplamak ile başlayalım.
Oracle Nedir?
Oracle, farklı sistemler arasında veri iletişimi sağlayan ve dış kaynaklardan alınan bilgileri işleyen bir arayüz sistemidir. Oracle’lar, veritabanı yönetim sistemlerinden finansal piyasa verilerine kadar pek çok alanda veri akışını sağlamak için kullanılır. Örneğin, bir haber uygulaması çeşitli gazetelerden aldığı verileri işleyerek kullanıcılarına iletirken, bir borsa yazılımı gerçek zamanlı hisse senedi fiyatlarını çeşitli kurumlardan çekebilir. Bu süreçte oracle’lar sayesinde veri akışı hızlı ve güvenilir bir şekilde ilerler.
Bu akışın benzeri blockchain dünyasında da mevcuttur. Blockchain oracle’ları blockchain dışındaki verileri güvenilir bir şekilde zincir içine taşır. Böylece akıllı kontratlar blok zincirdeki verilerin yanında dış kaynaklı bilgilerle de çalışarak daha geniş bir kullanım alanına sahip olur.
Blockchain Dünyası için Oracle’ların Önemi
Bilindiği üzere blockchain’in temel yapısında verilerin değiştirilemez, şeffaf ve güvenli bir şekilde kaydedilmesi vardır. Yüzeysel olarak bakıldığında bu yapı her bakımdan makul görülebilir. Ancak söz konusu zincir dışı verilerin işlenmesi olduğunda birtakım sınırlar ortaya çıkar. İşte bu noktada oracle’ların öneminden bahsetmeden geçmemek gerekir. Mesela bir fan token projesinde ilgili spor kulübünün performansına göre hareket edilecekse spor kulübünün güncel verilerini çekmesi gerekir. Oracle sistemleri bu akışta temel olarak rol oynar projenin ilerlemesini sağlar. DeFi platformları, tedarik zinciri uygulamaları ve sigorta sözleşmeleri alanlarında faaliyet gösteren birçok blok zincir projesinde oracle’ların varlığından söz edilebilir.
Blockchain Oracle Türleri Nelerdir?
Blockchain dünyasında oracle türlerini detaylı bir şekilde aktarabilmek için oracle türlerinden de bahsetmek gerekir. Blockchain oracle türlerini şu şekilde özetlemek mümkün:
- Yazılım Oracle’ları: İnternet üzerindeki API’lerden veritabanlarından veya finansal piyasa veri akışlarından bilgi çeker.
- Donanım Oracle’ları: Fiziksel dünyadan veri toplayan sensörler veya IoT cihazlarıyla çalışır. Örneğin harita uygulamaları trafik sensörlerinden gelen verileri kullanabilir.
- İnsan Kaynaklı Oracle’lar İhtiyaç duyulan verinin insan kaynaklı olması durumunda kullanılmaktadır.
Örnek Blockchain Oracle Projeleri
Blok zincir sistemlerinin dış veriyi zincire taşıma ihtiyacı bu alanda birçok projenin gelişmesini sağladı. Oracle mekanizmasına örnek olarak sunabileceğimiz bazı projeler şunlardır:
- Chainlink (LINK): Akıllı kontratlar için harici veri bağlantısı sağlar. Böylece blok zincirinde yer almayan veriler güvenli bir şekilde akıllı kontratlarla ilişkilendirilebilir.
- Pyth Network (PYTH) Gerçek zamanlı borsa verilerini zincir içine taşır. “Pyth Network (PYTH) Nedir?” adlı yazımız üzerinden proje hakkında daha fazla bilgi edinebilirsin.
- XYO Network (XYO): Blok zincir teknolojisi ile konum verilerini doğrulayarak ağa taşır. Bu oracle sisteminin temel amacı herhangi bir bilgi kanıtına ihtiyaç duymadan kesin konum verileri üzerinden ağ güvenliğini sağlamaktır.
Blok zincir ağlarını destekleyen farklı teknolojilerle tanışmak ister misin? Cevabın evetse şu yazımızı okumadan geçme: 0x Protocol (ZRX) Nedir?
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan bu içerik, genel anlamda bilgi vermeyi amaçlamakta olup; bu içeriğin, müşterilerin ve diğer yatırımcıların alım satım kararlarını destekleyebilecek yeterli bilgileri kapsamayabileceği dikkate alınmalıdır. Bu sayfalarda yer alan çeşitli bilgi ve görüşlere dayanılarak yapılacak ileriye dönük yatırımlar ve ticari işlemlerin sonuçlarından ya da ortaya çıkabilecek zararlardan BitHero Kripto Varlık Alım Satım Platformu A.Ş. sorumlu tutulamaz. Detaylı bilgi için lütfen tıklayınız.
