Bir finansal enstrümanın doğrudan alıp satıldığı piyasalara spot piyasa diyoruz. Finansal işlemlerde sıkça karşımıza çıkan spot piyasalarda anlık fiyatlar en belirleyici unsurlardan biri. Herhangi bir vadeye gerek olmaması da önemli bir ayrıntı. Peki spot piyasa nedir, nasıl çalışır? Yazımızın devamında tüm sorularının yanıtlarını bulabilirsin.
Spot Piyasalar Nelerdir?
Bazı spot piyasa örnekleri şu şekilde:
- Kripto spot piyasası (Bitcoin, Ethereum, USDT vb.)
- Döviz spot piyasası (Dolar spot piyasa, Euro/TL vb.)
- Hisse senedi spot piyasası (Borsalar)
- Emtia spot piyasası (Altın, petrol, gümüş vb.)
Spot Piyasa Nedir?
Önce kısaca spot piyasası nedir onu anlatalım. Finans dünyasında spot piyasa, alım-satım işlemlerinin anında ve doğrudan gerçekleştiği piyasa türüdür. Bu piyasadaki işlemlerde ödeme ve teslimat, genellikle eş zamanlı olarak gerçekleşiyor. Yani satın aldığın ya da sattığın finansal varlık, neredeyse işlem anında hesabına geçiyor veya hesabından çıkıyor. Spot piyasası; kripto paralar, hisse senetleri, emtialar, döviz ve tahviller gibi çok çeşitli varlıkları kapsıyor. Bu finansal araçlar spot piyasada anında teslimat esasına göre işlem görüyor. Mesela kuyumcudan altın satın almak veya bankadan döviz almak birer spot işlemdir. Bu yüzden spot piyasası ayrıca nakit piyasası veya fiziksel piyasa olarak da biliniyor. Ancak sadece bununla sınırlı değil. Özellikle kripto para gibi işlemlerin dijital ortamda yapıldığı bir piyasada da spot işlemler var.
Kripto Spot Piyasası Nedir?
Kripto paralarda spot piyasa, kâr elde etme amacıyla kripto para birimlerini gerçek zamanlı fiyatlardan alıp satma sürecidir. Bir diğer deyişle kripto dünyasında spot piyasa; BTC, ETH, USDT ve diğer coin’leri gerçekten satın aldığın ve cüzdanına aktardığın piyasadır. BTC satın alırsan, BTC gerçekten senin oluyor. USDT satarsan karşılığında hemen USDT bakiyen artıyor. Kaldıraç, vadeli sözleşme gibi unsurlar yok. Yani spot ticaret yaparken, satın aldığın gerçek kripto paraların mülkiyetini alırsın ve sattığın kripto paraların mülkiyetinden vazgeçersin. Spot yatırımcıları, orta veya uzun vadeli işlemlerin aksine genellikle düzenli kısa vadeli kâr elde etmek için kripto para birimi alıp satabiliyorlar.
Kriptoda Spot Piyasası Nasıl Çalışır?
Kriptoda spot piyasası çeşitli platformlar aracılığıyla yapılabilir. Bu platformlar, yatırımcıların yerel para birimleriyle kripto para birimleri edinmelerine veya birkaç kripto para birimi arasında işlem yapmalarına olanak tanıyor. Spot işlemler yapmak için bir yatırımcının bir platform seçmesi, bir hesap oluşturması, başka bir cüzdandan itibari para birimi veya kripto para aktarması ve işlem yapmak istediği kripto para birimi çiftini seçmesi gerekiyor. Yatırımcı daha sonra işlem yapmak istediği miktarı girip bir emir veriyor. Bu emir, piyasa emri ya da limit emri olabilir. Piyasa emri verirsen anlık fiyat üzerinden hemen alım-satım yapıyorsun. Limit emri verirsen belirlediğin fiyat geldiğinde işlemin gerçekleşiyor. Böylece yatırımcı, edindiği kripto parayı veya sattığı kripto paranın ederini hesabına almış oluyor.
İstersen Emir Tipleri Nelerdir? yazımıza da göz atabilirsin.
Kripto Spot İşlemlerinin Artıları ve Eksileri
Herhangi bir ticaret yöntemi gibi, kriptoda spot piyasasının da avantajları ve dezavantajları vardır. Başlıca avantajlarından biri, dijital varlıklara sahip olmaya izin vermesidir. Bu sahiplik, diğer kripto varlıklarını almak veya getiri elde etmek gibi çeşitli amaçlar için kullanılabilir. Ayrıca spot ticaret nispeten basittir ve bu da onu yeni başlayanlar için çekici bir seçenek haline getiriyor. Dezavantajlı tarafı ise kripto para fiyatlarının değişken olması. Bu nedenle spot piyasalardaki işlemler riskli olabilir. Yatırımcıların kârlı işlemler yapmak için dikkatli olmaları gerekiyor. Spot piyasası kripto varlıkların mülkiyetine izin veriyor ama bu durum, aynı zamanda yatırımcıların bu varlıkların güvenliğinden sorumlu olduğu anlamına geliyor. Bunlar, olası kripto hırsızlığı ve dolandırıcılık olayları nedeniyle endişe verici olabilir.
Spot Piyasa ve Vadeli İşlemler Arasındaki Fark Nedir?
Spot piyasalarda kaldıraç yok ve anlık olarak alım-satım yapılıyor. Vadeli sözleşmelerde ise risk daha yüksek olabildiği gibi kaldıraç var ve geleceğe yönelik bir işlem pozisyonu alınıyor.
Spot Piyasa Kullanırken Nelere Dikkat Etmelisin?
Spot piyasa kaldıraç içermediği gibi genellikle riski daha düşük kabul ediliyor. Bununla beraber piyasa değer kaybederse, elindeki varlık da değer kaybedebilir. Ayrıca kâr veya zarar, tamamen coin fiyatının yükselmesine veya düşmesine bağlıdır.
Burada yer alan yatırım bilgi, yorum ve tavsiyeleri yatırım danışmanlığı kapsamında değildir. Hiçbir şekilde yönlendirici nitelikte olmayan bu içerik, genel anlamda bilgi vermeyi amaçlamakta olup; bu içeriğin, müşterilerin ve diğer yatırımcıların alım satım kararlarını destekleyebilecek yeterli bilgileri kapsamayabileceği dikkate alınmalıdır. Bu sayfalarda yer alan çeşitli bilgi ve görüşlere dayanılarak yapılacak ileriye dönük yatırımlar ve ticari işlemlerin sonuçlarından ya da ortaya çıkabilecek zararlardan BitHero Kripto Varlık Alım Satım Platformu A.Ş. sorumlu tutulamaz. Detaylı bilgi için lütfen tıklayınız.
